De kracht van de powernap is bij veel mensen inmiddels wel bekend. Maar wist je dat ook een dutje op kantoor wonderen kan doen? "Ik heb na een kwartiertje slapen weer energie voor tien."
De één neemt een espresso om de dip te doorstaan, de ander kan niet zonder zijn soepje om vier uur en nummer drie haalt buiten een frisse neus om scherp te blijven. Toch is er één opkikker die iedereen kent, maar die nog weinig wordt toegepast op kantoor: de powernap. En dat terwijl slapen op je werk juist heel effectief kan zijn.
In Japan raadt de overheid bedrijven al aan om een slaappauze van dertig minuten in te voeren. En ook de Spaanse siësta biedt, volgens onderzoek, voordelen voor zowel werkprestaties als gezondheid. Hoe zit dat precies? “Er gebeurt in lichte slaap kennelijk iets wat heel herstellend is”, vertelt dr. Ingrid Verbeek, somnoloog bij het Centrum voor Slaapgeneeskunde. “Hoe het precies werkt weten we niet, maar het lijkt erop dat het vooral gaat om letterlijk even je gaspedaal loslaten en op de rem stappen.” Ofwel: omschakelen van je ‘sympathische zenuwstelstel’ – dat zorgt voor een snelle hersenactiviteit – naar je ‘parasympatische zenuwstelsel’, dat zorgt voor een tragere hersenactiviteit. Ingrid: “Die omschakeling bereik je ook met een ontspanningsoefening, maar kennelijk gebeurt er nog iets meer in de hersenen als we een dutje doen.”
De beste powernaps duren maar kort, zo’n twintig minuten. “Daardoor voorkom je dat je in een diepe, herstellende slaap terechtkomt omdat je daar juist katerig uit wakker kunt worden”, vervolgt Verbeek. “Het beste tijdstip is bovendien na de lunch, zo tussen 13.00-15.00 uur. Voor avondtypes kan het wat later. Maar doe geen powernap na het avondeten; die kan je nachtslaap negatief beïnvloeden. Kortom: niet te laat, niet te lang en ga ook niet in bed liggen met de gordijnen dicht, dat lijkt teveel op slaap inhalen.”
Lorenz van Gool zweert al ruim twee jaar bij zijn powernaps. Als freelance journalist moet hij de hele dag scherp zijn, snel schakelen en draaien zijn hersenen overuren. Rond drie uur is de koek dan vaak even op. “Een paar jaar geleden ben ik ’s middags even op de bank gaan liggen”, vertelt hij. “Ik viel in slaap, werd na een half uur wakker en voelde me een stuk beter. Had een nieuwe focus, alsof mijn hersenen opnieuw waren opgestart. Ook in de trein een dutje doen rond dat tijdstip voelde goed. Na verloop van tijd ben ik er een dagelijks ritueel van gaan maken: tussen 15.00 en 16.00 uur ga ik een kwartiertje liggen of lekker zitten. Omdat ik het nu al zo lang doe en mezelf heb getraind, val ik vaak direct in slaap en word ik na een kwartier vanzelf weer wakker.”
Lorenz tukt niet alleen thuis, ook op kantoor. “Dan zoek ik gewoon even een rustig plekje op en ga ik lekker zitten. Ik werk veel op coworking-plekken en je ziet dat deze ‘life-hack’ daar ook een beetje bij de cultuur hoort. Niemand kijkt vreemd op als je een dutje doet. Bij een bank of advocatenkantoor is dat misschien lastiger.” Maar als het aan Lorenz ligt, wordt de powernap overal ingevoerd. “Ik geloof er zó in dat ik er echt gemeengoed van zou willen maken”, besluit hij. “Je bent na een powernap weer helemaal uitgerust en hebt energie voor tien. De meeste mensen die ’s middags inkakken, staren vervolgens een uur naar hun scherm zonder productief te zijn. Dan kun je beter vijftien minuten helemáál niets doen en daarna weer effectief door. Je boekt er écht alleen maar tijdswinst mee.”
Lees ook de columns van Pieter van den Hoogenband: ‘Een dutje doet wonderen‘ en ‘Powernap is veel effectiever dan een kop soep‘
