Mantelzorg combineren met een betaalde baan: dat kan behoorlijk zwaar zijn. Toch is het voor één op de vier werknemers realiteit. Hermien Harbers (55) is coördinator bij Senior Service, een organisatie die mantelzorgers graag wat lasten van hun schouders neemt: ‘Had ons maar drie maanden eerder gebeld, denk ik soms.’
Het is menseigen, denkt Hermien, om graag zelf vol te willen houden. ‘Je merkt dat mantelzorgers vaak lang wachten voor ze om hulp vragen. Ze zijn soms al helemaal overgelopen.’ En dat terwijl Senior Service in veel gevallen bijna onmiddellijk te hulp kan schieten: ‘Heel af en toe moet ik een cliënt in een bepaalde regio even in de wacht zetten, maar we hebben geen lange wachtlijsten.’
Ook ZorgConsulent Albert Elsendoorn van ONVZ spreekt vaak mantelzorgers die over hun grens zijn gegaan. ‘Mensen denken dat ze falen als ze om hulp vragen. “Ik kan toch wel voor mijn eigen partner of kind zorgen?”, hoor ik wel eens. Mensen vergeten dat de zorg jarenlang kan duren. Je raakt daardoor opgebrand en loopt risico op een burn-out.’
ZorgConsulenten verwijzen regelmatig door naar Senior Service. Met liefde en aandacht nemen hun medewerkers de mantelzorg helemaal of deels over, vertelt Hermien: ‘We bieden gezelschap, verzorgen het eten, nemen de oudere mee uit wandelen, doen kortom alles dat een mantelzorger ook zou doen, behalve verpleegtechnische handelingen.’
Hermien Harbers
Ook Senior Service besteedt daar aandacht aan, net als ONVZ. Heel belangrijk, vindt Hermien: ‘Mantelzorgers voelen zich dan gewaardeerd en gezien, het geeft een extra boost waardoor ze er weer tegenaan kunnen.’
Maar voor een deel van de mantelzorgers is een berg waardering niet genoeg, benadrukt ze. Tegen hen wil Hermien graag zeggen: trek tijdig aan de bel. ‘Dat is moeilijk, want je moet de zorg loslaten. Maar in lange periodes van intensieve zorg kun je de kar niet alleen blijven trekken. Wij helpen graag.’
Hermien vervolgt: ‘Ik ga in gesprek met de cliënt en met de mantelzorger en we kijken samen waar behoefte aan is.’ Hermien heeft zelf jaren in de zorg gewerkt, dus ze heeft een goed oog voor wat een cliënt nodig heeft. ‘Het kan heel erg verschillen: sommige mensen hebben 24 uur per dag zorg nodig, anderen zijn met twee uurtjes per week al uit de brand.’ Wat er afgesproken wordt is natuurlijk ook afhankelijk van het budget: ‘Verzekerden van ONVZ hebben in hun aanvullende pakketten soms een stuk mantelzorgvergoeding. Op basis daarvan zetten we de hulp dan in. Vaak in samenwerking met familie, zodat het potje zo lang mogelijk gebruikt kan worden.’
Zo’n vergoeding vanuit de verzekering is belangrijk voor mantelzorgers, vindt Hermien: ‘Nu mensen steeds langer thuis moeten blijven wonen merk je dat mantelzorgers sneller overbelast raken. Als je jarenlang intensieve zorg levert is het echt nodig om er af en toe tussenuit te kunnen, even bij te tanken.’
Hermien sprak onlangs een dochter die dag en nacht voor haar vader zorgt. ‘Deze meneer heeft hartfalen, is valgevaarlijk, hij kan zo door zijn knieën zakken en wegraken. Er moet gewoon altijd iemand bij hem zijn.’ Dankzij de zorg van zijn dochter, familie, thuiszorg, vrijwilligers en Senior Service kan hij thuis blijven wonen, een grote wens van hem.
Dat hoort Hermien meer: ‘Mantelzorgers nemen zorgtaken op zich omdat ze liever niet willen dat hun geliefde in een verpleeghuis terecht komt. Dat begrijp ik, want zeker nu de tekorten in de zorg oplopen is daar steeds minder tijd voor individuele aandacht aan cliënten. Thuis blijven wonen heeft in dat opzicht wel echt een meerwaarde.’ Voor de verpleegkundigen is dat ook heel erg, benadrukt ze: ‘Ook daar werken mensen met een zorghart, die die cliënten die aandacht dolgraag zelf geven, maar er is gewoon geen ruimte voor.’ Een schrijnende conclusie, die ook journaliste Lynn Berger trekt in haar boek Zorg.
Zodoende springt Senior Service ook wel in bij verpleegtehuizen: ‘We hebben bijvoorbeeld een cliënt die we wekelijks meenemen voor een fietstocht op een duofiets. Doen we dat niet, dan komt die meneer vrijwel niet buiten.’
