‘Je hebt kanker.’ Zodra je die boodschap krijgt, staat je wereld op z’n kop. Los van hoe oud je bent of in welke levensfase je zit. Hoe krijg je weer grip op het dagelijkse leven en hoe ga je om met de gevolgen van de ziekte?
Onzekerheid, angst en wanhoop zijn hele normale reacties om te hebben op het moment dat een dokter jou vertelt dat je kanker hebt. Zelfs vóór het slechte nieuws valt, beleven jij en je naasten al een heftige tijd. Je gaat van het ene naar het andere onderzoek en je moet wachten op uitslagen. Gelukkig sta je er in dit proces niet alleen voor.
Care for Cancer biedt hulp aan patiënten en hun naasten. Zij helpen mensen met de grote ‘hoe nu verder’-vraag. Want wie je ook bent, dit slechte nieuws heeft gigantische impact. Je verliest plotseling controle, toekomstperspectief en hoop. Zulke gevoelens hou je beter niet voor jezelf. In gesprekken met anderen vind je meer steun dan in de eenzame strijd. Doe het niet alleen.
Neem allereerst een vriend of familielid mee naar het gesprek waarin de arts jou de uitslag geeft. Dan kun je er daarna meteen over doorpraten en hoor je ook hoe de ander de informatie heeft beluisterd. Vrienden en familie bieden troost en begrip. Maar als je hulp zoekt, is het juist fijn om te praten met iemand die op meer afstand staat. Bijvoorbeeld een ZorgConsulent van ONVZ of een andere hulpverlener, iemand van een patiëntenvereniging of mensen die hetzelfde hebben meegemaakt.’
Een andere tip luidt: ga niet meteen googelen op de woorden die de arts tegen je heeft gezegd. Dan kom je veel websites tegen die jou in verwarring brengen of bang maken. Daar zitten bovendien veel teksten tussen van onbetrouwbare bronnen. Kijk vooral op een site als kanker.nl. Daar staat nuttige informatie in duidelijke taal, die jou wél verder helpt. En alle vragen die je hebt? Schrijf ze op, dan blijven ze minder rondgaan in je hoofd.
De hulpvragen rondom kanker zijn uiteenlopend. In een gezin met jonge kinderen is het belangrijk om de ziekte uit te leggen met simpele woorden. Organisaties als KiKa en Kankerspoken hebben mooie programma’s die op school en thuis het gesprek op gang helpen. Zo blijf je in contact op een manier die kinderen snappen.
Tegelijkertijd moet je beseffen dat de rollen in het gezin veranderen. Je bent niet alleen meer vader, moeder of partner, maar ook patiënt. Vergeet op dat moment niet de hulp aan te pakken die je krijgt aangeboden, bijvoorbeeld door een buurvrouw of je werkgever. Ook via de gemeente kun je huishoudelijke hulp aanvragen.
Jonge mensen die kanker krijgen terwijl ze net aan hun eerste baan beginnen, hebben veel moeite om dat te accepteren. Ze voelen vaak direct woede en onmacht: “Waarom ik, waarom nu?” Sommigen worden daardoor stil, anderen willen hun boosheid uitgebreid laten horen. Open en eerlijk communiceren is bij deze groep belangrijk: probeer het niet kleiner te maken dan het is, zeg gewoon wat je voelt. Ook al is dat moeilijk.
Voor mensen die nét wilden gaan genieten van hun pensioen, is de schok net zo groot. Zij hebben jarenlang uitgekeken naar een periode van rust en vrijheid. En dan komt opeens zo’n ziekte die dat hele beeld in één klap verpest. Deze groep heeft meestal behoefte aan gesprekken met mensen die in dezelfde situatie zitten. In veel gemeenten zijn er centra voor leven met en na kanker, waar patiënten, verzorgers, vrienden en familieleden elkaar ontmoeten en workshops volgen.
Als de kanker niet meer te genezen blijkt, is het advies aan patiënten om balans te vinden en tóch actief te blijven. Focus op wat je nog kan. Sporten, afspreken met vrienden, oppassen op de kleinkinderen, misschien zelfs werken. Niet alles hoeft meteen stil te komen liggen. Wat kan je nog en waar word je blij van? Praat met je geliefden over dingen die je nog wil doen of over het afscheid. Bereid je wel voor op het moment waarop de dood in zicht komt. Vraag daar hulp bij, bijvoorbeeld van Care for Cancer. Dat geeft rust.
Ieder uur komen er 18 patiënten met kanker bij. Die stijging hangt vooral samen met vergrijzing, maar zéker ook met ongezonde leefstijl (roken, snacken, bakken in de zon). Lees wat u kunt doen om de kans kanker te verlagen:
