Vaak wordt onderschat hoe belangrijk slaap is. Wie genoeg slaapt, heeft meer energie, is vrolijker, creatiever én presteert beter op het werk. Helaas slaapt driekwart van de Nederlanders te weinig. Uw werknemers ook?
Het zal voor niemand een verrassing zijn: goed slapen is gezond. Wie slechts slaapt, merkt dat in het dagelijks functioneren. Dat stelt prof. dr. Gerard Kerkhof, emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en expert op het gebied van slaapstoornissen. Omdat driekwart van de Nederlanders niet aan de gemiddelde acht uur slaap per dag komt, spreekt hij zelfs van ‘een probleem van epidemische omvang’.
Kerkhof: ‘Een gemiddelde slaapduur van vijf uur per nacht gedurende vier opeenvolgende nachten vermindert het prestatievermogen in dezelfde mate als een alcohol-bloedconcentratie van 0,6 promille, ofwel: 0,1 promille meer dan wettelijk toegestaan voor verkeersdeelnemers. Maar niet alleen onoplettendheid is een gevolg van slaaptekort, ook zijn mensen dan minder goed in staat om creatief problemen op te lossen, emotioneel evenwichtig te reageren, transparant te communiceren en flexibel te schakelen op werk.’ Niet fijn natuurlijk, maar valt hieraan te doen?
Erg belangrijk bij ontspannen is om regelmatig te bewegen. Dit helpt om het hoofd even leeg te maken. Wie de hele dag achter het bureau op kantoor zit, doet er verstandig aan om in je pauze even een wandeling te maken, de auto vaker te laten staan en op de fiets naar het werk te komen. Wat ook helpt is om vaker de trap in plaats van de lift te nemen en wat vaker op te staan om een kopje thee te halen.
Veel mensen gaan vaak met een vol hoofd van het werk naar huis: de computer is nog maar net dichtgeklapt of het volgende to-do-lijstje zit alweer in het hoofd, zoals wat er de dag erna allemaal moet gebeuren. Het is daarom slim om in het laatste kwartier van de werkdag alle dingen op papier te zetten waarmee je in je hoofd zit. Zo nemen werknemers die klussen niet mee naar huis en wordt het werk ook op het werk gelaten.
Af en toe een paar uur overwerken kan nodig zijn, maar voor elke werknemer geldt: om goed te kunnen slapen, is het belangrijk dat het lichaam goed ontspant en al voor de nachtrust tot rust komt. Werknemers kunnen daarom het beste proberen zich zoveel mogelijk aan de normale werktijd te houden. Lukt dat niet, probeer dan — indien mogelijk — om een deadline te verzetten.
Af en toe moet een mens, net als een telefoon, aan de oplader. Voor wie overdag een uitgerust gevoel wil hebben, is het goed om zo nu en dan een powernap in te lassen. Vooral wanneer je even moe en minder gefocust bent. Dit hoeft niet lang te duren: tien minuten lang de ogen dichtdoen – dat kan ook gewoon achter het bureau – helpt al om goed op te laden. Misschien vinden collega’s het even gek, maar het effect is er niet minder om.
Voor wie altijd slecht slaapt, is een slaapcursus wellicht een idee. Leren slapen klinkt misschien wat apart, maar voor hele slechte slapers kan het helpen. Tijdens zo’n cursus krijgen deelnemers controle over hun slaap via slaapoefeningen en tips om het persoonlijke slaap- en waakritme goed in balans te krijgen. Wanneer meerdere werknemers last hebben van chronische slaapproblemen, zou je als werkgever zo’n cursus kunnen aanbieden, of eraan kunnen bijdragen. Dat kost wat, maar… uitgeruste werknemers zijn onbetaalbaar.
Welterusten!
