Wat maakt stoppen met roken zo lastig? En hoe versla je de afkickverschijnselen? Ex-rokers Yvette en Stijn delen hun weg naar een rookvrij leven en wat dit hen heeft opgeleverd.
In 2023 rookte een op de vijf Nederlanders in de leeftijdscategorie 18 jaar en ouder, blijkt uit onderzoek van het Trimbos-instituut. 13,5% rookt dagelijks en 2,7% rookt gemiddeld 20 of meer sigaretten per dag.
Meer dan de helft (53,6%) geeft aan te willen stoppen met roken. Meestal zijn er meerdere pogingen nodig om definitief te stoppen. Dat is niet gek, want roken is zeer verslavend.
Yvette (54) en Stijn (20) hebben hun rookverslaving overwonnen en vertellen over hun proces naar een rookvrij leven.
Yvette heeft dertig jaar lang gerookt: ‘Het begon allemaal best onschuldig zo rond mijn veertiende. Al mijn vrienden rookten, ik was nieuwsgierig en wilde er natuurlijk bij horen. Af en toe rookte ik mee, maar stiekem vond ik het heel vies. Daarom ging ik als mijn ouders niet thuis waren expres roken in de achtertuin. De tactiek werkte: ik begon het lekker te vinden en raakte al snel verslaafd. Uiteindelijk ging er minstens een pakje per dag doorheen.’
Stijn begon rond zijn vijftiende: ‘Ik had oudere vrienden en collega’s op werk die allemaal rookten. Om stoer te doen en niet buitengesloten te worden, stak ik ook wel eens een sigaret op. Ik dacht dat ik toch niet verslaafd zou raken. Nou, daar was niets van waar. Vanaf mijn zestiende gingen er elk uur wel één of twee sjekkies doorheen.’
‘Vroeger was roken heel normaal’, vertelt Yvette. ‘Iedereen deed het en je kon overal een sigaretje opsteken: in de trein, bij de kapper en zelfs op je werk. Ik had gewoon een asbak op mijn bureau staan. Het roken ervaarde ik toen als ontspannen en lekker. Dat veranderde toen je op bepaalde plekken niet meer mocht roken. Ik moest gaan plannen waar en wanneer ik een sigaret kon opsteken. Nog even snel voor werk en gehaast in de pauzes. Ik was de hele dag gespannen en dacht constant aan roken. Ik voelde me echt een slaaf van die sigaretten.’
Stijn vond roken altijd heerlijk: ‘Bij de koffie om ‘s ochtends wakker te worden, in de pauzes om de dag door te komen en ‘s avonds na het eten als een soort toetje. Het hoorde bij het ritme van mijn dag. Wel merkte ik dat mijn gezondheid achteruit ging: ik werd kortademig, benauwd, kreeg een rokershoest en had last van mijn tandvlees. Het kostte ook enorm veel geld. Bijna alles wat ik verdiende met mijn bijbaan ging op aan shag.’
‘Ik heb vaker geprobeerd te stoppen’, zegt Yvette. ‘Maar toen miste ik die échte motivatie. Pas toen mijn kinderen zeiden dat ze bang waren om me te verliezen, ging bij mij de knop om. Mijn jongste huilde regelmatig en zei dan: ‘Mama, straks ga je dood.’ Ik voelde me verschrikkelijk en was zelf ook bang om longkanker te krijgen. Het was tijd om definitief gedag te zeggen tegen die troep.’
Stijn had ook meerdere pogingen nodig: ‘Als ik gestopt was, vond ik altijd weer een smoesje om te beginnen. Had ik een pijntje of last van liefdesverdriet? Dan verdiende ik wel een sigaretje. En hoppa: ik was meteen weer verslaafd. Pas toen ik een nieuwe vriendin kreeg, had ik echt de drive om voorgoed te stoppen. Zij vond het vies, shag en sigaretten werden nóg duurder en mijn gezondheid ging verder achteruit. Zo had ik af en toe zelfs steken in mijn longen. Het moest klaar zijn.’
“Bij ONVZ ondersteunen we onze leden om te stoppen met roken. Ook hebben we al enkele jaren een rookvrij terrein en vragen we andere bedrijven om hetzelfde te doen. Samen met onder andere de Gezondheidsfondsen voor Rookvrij streven we naar een Rookvrije Generatie. Zo dragen we bij aan een gezonder Nederland.” Aldus Jean-Paul van Haarlem, raad van bestuur ONVZ.
Benieuwd wat u kunt doen om uw medewerkers te helpen stoppen en uw bedrijf rookvrij te maken? Download de toolkit, met onder andere richtlijnen voor communicatie, antwoorden op tegenargumenten en een voorbeeldpresentatie aan uw directie. Klik hier om de toolkit te downloaden.
Heeft u hulp nodig bij het implementeren van het stappenplan in uw bedrijf of bent u op zoek naar andere oplossingen? Neem dan contact op met uw accountmanager of de ONVZ Werkgeversdesk. We zijn bereikbaar op maandag tot en met vrijdag, van 9.00 tot 17.00 uur op telefoonnummer 030 639 62 66. Of stuur een e-mail naar werkgeversdesk@onvz.nl.
Stijn stopte in één keer: ‘Ik gooide alle pakjes in de prullenbak en keek niet meer om. De eerste dagen waren een hel: ik werd letterlijk ziek van de ontwenningsverschijnselen. Ik had zweetaanvallen, sliep niet meer, hoestte dik slijm op en was mega chagrijnig. Daarna ging het gelukkig snel beter. De drang om te roken bleef, maar ik zocht afleiding en steun bij mijn vrienden en familie.’
Yvette ging naar de huisarts voor hulp: ‘Ik kreeg pillen waardoor ik het roken heel vies vond. Op een gegeven moment werd ik zo misselijk dat ik stopte. Daarna heb ik nooit meer een sigaret aangeraakt. De ontwenningsverschijnselen zijn naar, maar mentaal vond ik het nog veel lastiger. Je komt niet zomaar van gewoontes af die je decennia lang hebt volgehouden. Het voelde leeg zonder sigaretten en ik werd er somber van. Het was net een rouwperiode, ik miste het echt. Ik hield wel voor ogen waar ik het voor deed: mijn kinderen. In mijn portemonnee had ik een foto die me daaraan herinnerde.’
Zowel Yvette als Stijn downloadde de app Kwit tijdens hun stopproces. In die app kun je zien hoe lang je gestopt bent, hoeveel sigaretten je niet gerookt hebt, hoe je gezondheid vooruit gaat en hoeveel geld je bespaard hebt. Stijn: ‘Dat hielp me ontzettend. Ik zag wat ik elke dag bereikte en kreeg daardoor een boost aan motivatie om door te gaan.’
Stijn is nu acht maanden gestopt: ‘Ik merk dat ik fitter ben, dat mijn tandvlees gezonder is en dat ik minder hoest. Als ik gezellig ga borrelen of anderen zie roken, heb ik het soms wel moeilijk. Dan schiet de gedachte door mijn hoofd: ach, eentje kan toch wel? Maar ik doe het niet, want dan ben ik meteen weer verslaafd. Ik wil gezond blijven, geld besparen en stressloos leven.’ Yvette begon na een half jaar pas minder naar een sigaret te verlangen. ‘Vanaf toen begon ik anders naar rokers te kijken. Ik was blij dat ik dat niet meer deed en werd steeds trotser op mezelf. Ook ben ik nu veel meer ontspannen dan toen ik rookte. Sigaretten beheersen niet meer dag in dag uit mijn leven en dat geeft rust. Ik ben nu meer dan acht jaar gestopt en kan het écht iedereen aanraden.’
Wist u dat uw medewerkers die bij ONVZ verzekerd zijn hulp bij het stoppen met roken vergoed kunnen krijgen? Denk aan een stoppen-met-rokenprogramma met nicotinevervangers/geneesmiddelen. Of, voor wie meer ondersteuning nodig heeft, bijvoorbeeld een Allen Carr-training. Bekijk de voorwaarden op onze website.
